Izerskie Centrum Pulmonologii i Chemioterapii
NZOZ w Szklarskiej Porębie



"...tutaj świeci inne słońce, które daje zdrowie ciału,
przez co czyni człowieka nowym i mocniejszym ..."

Laureat Nagrody Nobla
Gerhard Hauptman









100 Lat Szpitala 1904-2004

Opis zabiegów

SPIROMETRIA

dla_3 (9K) Spirometria jest słowem pochodzenia łacińskiego. Oznacza pomiar oddychania. Podczas badania spirometrycznego mierzy się pojemność płuc, czyli objętość powietrza jaką można nabrać podczas najgłębszego wdechu lub wydychając z płuc podczas najsilniejszego wydechu. Drugą cechą płuc badaną podczas spirometrii jest szybkość wydechu czyli maksymalna objętość powietrza jaką badany wydycha podczas pierwszej sekundy gwałtownego wydechu.

Pojemność płuc i szybkość wydechu bada się za pomocą spirometrii. Nowoczesny spirometr jest przyrządem elektronicznym wyposażonym w pamięć i kalkulator. Badany wykonuje kilka oddechów do aparatu, który sprawdza czy były one wykonane prawidłowo, oraz oblicza stosunek zmierzonych pojemności płuc i szybkości wydechu do należnych dla wieku, płci i wzrostu norm. Stąd hasło "Poznaj wiek swoich płuc". Wykonując spirometrię można zbadać czy pojemność płuc jest taka jakiej się można spodziewać w danym wieku czy lepsza np. jeśli uprawiało się sport. Może być też sytuacja odwrotna. Badanie spirometryczne może wykazać, że rezerwy płucne są mniejsze niż spodziewane. Inaczej mówiąc płuca są starsze niż wiek kalendarzowy. Główną przyczyną przedwczesnego starzenia się płuc jest dym tytoniowy. Tylko u co czwartego palacza papierosów dym tytoniowy powoduje przedwczesne starzenie się płuc. Dlatego każdy palący papierosy powinien wykonać badanie spirometryczne. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, musi przestać palić. Jeżeli pali się nadal nieuniknione jest rozwinięcie się ciężkiej postaci POChP. Oznacza to bardzo dokuczliwą duszność, nawet podczas niewielkiego wysiłku, i przedwczesną śmierć.

BADANIE ENDOSKOPOWE TCHAWICY I OSKRZELI

Badanie nazywane jest również: WZIERNIKOWANIE TCHAWICY I OSKRZELI, BRONCHOSKOPIA, BRONCHOFIBEROSKOPIA

Teoretyczne i techniczne podstawy badania

Badanie polega na bezpośrednim oglądaniu (wziernikowaniu) tchawicy i oskrzeli z użyciem urządzeń optycznych - sztywnego bronchoskopu (rury metalowej z soczewkami) lub giętkiego bronchofiberoskopu (bronchofibroskopu). Bronchofiberoskop z uwagi na swoją giętkość i rozmiar (średnicę) pozwala na głębsze jego wprowadzenie i obejrzenie drobniejszych oskrzeli. W obu typach wzierników (endoskopów) pole widzenia jest oświetlone za pomocą włókien szklanych (tzw. zimnego oświetlenia). W bronchofiberoskopie znajduje się dodatkowo wiązka światłowodów - odpowiednio uporządkowana, zwana obrazowodem - dzięki której obraz wnętrza oskrzeli jest przekazywany przez okular do oka badającego lekarza. Obiektyw wziernika bronchofiberoskopu znajduje się na końcu instrumentu (w oskrzelach) i jest skierowany wzdłuż jego długiej osi (tzw. optyka wprostna lub osiowa). W rękojeści bronchofiberoskopu mieszczą się pokrętła umożliwiające zdalne poruszanie przeciwległą końcówką instrumentu we wszystkich kierunkach. Istnieje możliwość zarówno przez bronchoskop, jak i bronchofiberoskop wprowadzenia dodatkowego oprzyrządowania (np. specjalnych szczypiec, cewnika) celem pobrania wycinka tkanki, bądź wydzieliny z drzewa oskrzelowego.

Czemu służy badanie?

Badanie służy wyjaśnieniu przyczyny pewnych objawów chorobowych (kaszel, krwioplucie, itp.) i stanowi cenne uzupełnienie badania radiologicznego klatki piersiowej. Bronchoskopia umożliwia lekarzowi obejrzenie strun głosowych, tchawicy, oskrzeli głównych i ich rozgałęzień wewnątrz płuc w celu rozpoznania zmian chorobowych oraz pobrania wycinków tkanki do badania histopatologicznego z miejsc podejrzanych o zmiany chorobowe, czy też wydzieliny do badania (bakteriologicznego i cytologicznego) na obecność bakterii (np. prątków gruźlicy), grzybów lub komórek nowotworowych. Badanie takie służy wczesnemu rozpoznaniu chorób układu oddechowego i ustaleniu sposobu leczenia.

Wziernikowanie drzewa oskrzelowego może służyć do wykonania niektórych zabiegów terapeutycznych np. miejscowego podania leku, usunięcia obcego ciała, odessania zalegającej wydzieliny oskrzelowej (czopów). Niejednokrotnie są to zabiegi ratujące życie.

Sposób przygotowania do badania

Na 24 godziny przed badaniem nie należy palić. Należy być na czczo - co najmniej 6 godzin przed badaniem nie jeść i nie pić dla uniknięcia zachłyśnięcia i związanych z tym powikłań. W tym czasie leki przyjmować tylko po uzgodnieniu z lekarzem.

Opis badania Wziernikowanie tchawicy i oskrzeli wykonuje się na ogół u pacjentów przytomnych, chociaż niektóre ośrodki medyczne wykonują badanie w znieczuleniu ogólnym rutynowo. Wybór sposobu znieczulenia należy do lekarza, który dostosowuje indywidualnie rodzaj znieczulenia do każdego chorego w zależności od jego stanu ogólnego. s_opis1 (13K) Określony czas przed badaniem podaje się pacjentowi domięśniowo lub dożylnie środek uspokajający oraz lek, który hamuje nadmierne wydzielanie śluzu z drzewa oskrzelowego. Pacjent do badania z użyciem bronchoskopu, czyli sztywnego instrumentu, przyjmuje pozycję leżącą, wyjątkowo siedzącą, natomiast do badania z bronchofiberoskopem, czyli giętkim instrumentem - pozycję siedzącą lub leżącą. Przed wziernikowaniem badający wykonuje pacjentowi znieczulenie miejscowe powierzchniowe, stosując inhalację lub rozpylanie środka znieczulającego. Następnie, wprowadza bronchoskop - przez usta, bądź bronchofiberoskop - przez usta lub nos, do tchawicy i przesuwa do oskrzeli. W razie wystąpienia odruchów kaszlowych, już po wprowadzeniu do tchawicy i oskrzeli endoskopu, badający może dodatkowo miejscowo znieczulić chorego, wprowadzając środek znieczulający przez cewnik wprowadzony do instrumentu. Za pomocą szczypczyków, szczoteczki lub ssaka również wprowadzanych przez endoskop badający pobiera wycinki tkanek, śluz oraz popłuczyny z drzewa oskrzelowego do badania mikroskopowego (cytologicznego, histopatologicznego) i bakteriologicznego. Tak uzyskany materiał jest następnie przesyłany do laboratorium (pracowni histopatologicznej i mikrobiologicznej)

Badanie trwa zwykle od 15 do 30 minut

s_opis2

Informacje, które należy zgłosić wykonującemu badanie

    Przed badaniem:
  • Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna).
  • Alergia: astma oskrzelowa, katar sienny oraz nadwrażliwość na leki (np. środki miejscowego znieczulenia).
  • Zaburzenia rytmu serca, wady serca, dusznica bolesna (choroba wieńcowa), nad- lub niedociśnienie.
  • Obecność protez w jamie ustnej.
  • Przebyte choroby.
  • Stan uzębienia.

Jak należy zachowywać się po badaniu?

Z powodu zastosowanego znieczulenia gardła, należy przynajmniej przez 2 godz. po zakończeniu badania nie przyjmować płynów i pokarmów, aby uniknąć zachłyśnięcia (w czasie działania znieczulenia zniesiony jest odruch połykania). Przy niewielkim krwiopluciu wystarczy spokojnie leżeć przez kilka godzin w łóżku.

TESTY ALERGICZNE

Testy alergiczne wykonuje się metodą naskórkową jako tzw. testy punktowe (prick tests) z użyciem roztworów stanowiących mieszanki wyciągów z pyłków najpopularniejszych traw, drzew i chwastów. Testy skórne z alergenami pyłkowymi są wykonywane ambulatoryjnie poza sezonem pylenia - w okresie bezobjawowym u pacjenta. Wykazano bowiem, że u pacjentów z pyłkowicą istnieje w okresie pylenia zwiększona reaktywność skóry w porównaniu z wynikami testów wykonywanych poza tym sezonem. W przypadku pyłkowicy istnieje bardzo duża korelacja między wynikami testów skórnych i objawami klinicznymi. Należy jednak mieć świadomość, że w pewnym procencie przypadków testy skórne wypadają ujemnie. Należy wtedy sięgnąć po dalsze metody diagnostyczne.

sekretariat@izer-med.com.pl (0-75) 75 47 111 sekretariat@izer-med.com.pl